Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: “Sözlerin en doğrusu Allah’ın Kitabıdır, yolların en hayırlısı Muhammed’in yoludur. İşlerin en şerlisi muhdes olanlardır. Dine sonradan sokulan her şey bid’attır, her bid’at dalalettir ve her dalalet ateştedir.”

Öne çıkan

Bid’atçiler Tevhid Ehli Olabilir mi?

Bid’atçiler Tevhid Ehli Olabilir mi?

8 Ekim 2020 Perşembe

2- Tâûnda Karantina Ne İçindir?

 

Ebû Hureyre radıyallahu anh’den: Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

لََ تُورِدُوا المُمْرِضَ عَلَى المُصِ حِ

    “Hastaları sağlıklıların yanına götürmeyin.”46

    İmam İbn Cerir et-Taberî rahimehullah şöyle demiştir:

    “Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in: “Hastalıklıyı sağlıklının yanına sokmayın” sözü, hasta koyunun sağlıklı koyunların yanına sokmaktan yasaklamaktadır. Böylece sağlıklı olan hayvanın sahibi, sağlıklı koyunların yanına hasta koyunun sokulması sebebiyle hastalığı bulaştıracağını zannetmesin! Eğer sağlıklı koyun hastalanırsa, onun sahibi, hasta koyunun onun yanına girmesi sebebiyle hastalandığını zanneder. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bu bâtıl inancı iptal etmiştir. Aynı şekilde hastalık bulaşması yoktur demekle beraber, cüzzamlı kimseden kaçınmayı emretmesi de bu anlamdadır. 

    Sağlıklı kimse, bir gün cüzzam hastalığına yakalanırsa, cüzzamlının yakınına geldiği, onunla yemek yeyip içtiği için hastalandığını zannetmesin diyedir.”47

    Tahavi Şerhu Meani’l-Asar’da şöyle dedi: “Bu görüşün sahipleri şöyle derler: “İşte Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bu rivayetlerde taunun bulunduğu yere gidilmemesini emretmektedir. Bu ise ondan korkulduğu için verilmiş bir emirdir.”

    Bunlara şöyle cevap verilir:

    Bunlarda sizin dediğiniz hususa delil yoktur. Çünkü onun bulunduğu yere gidilmesini terk etme emri ondan duyulan korku sebebiyle olsaydı, taunun ortaya çıktığı yerde bulunan kimselere de oradan çıkmak için serbestlik verilmesi gerekirdi. Çünkü taun dolayısıyla onlar hakkında duyulan korku, onların dışındakiler için duyulan korkuyla aynıdır. Taunun ortaya çıktığı yerde bulunan kimselere oradan çıkmaları yasaklanmış olduğuna göre bu, orada bulunmayan kimselere, hastalığın görüldüğü yere gitmelerinin yasaklanış sebebinin sizin benimsediğiniz sebep ve anlamdan farklı olduğunu ispatlamaktadır. Bir kimse: “Peki sizin dediğiniz bu sebep ve anlam ne demektir?” diyecek olursa ona şöyle cevap verilir:

    “Doğrusunu en iyi bilen Allahtır. Bize göre bunun anlamı şudur: Bir kimsenin taunun bulunduğu yere gidip Allah Azze ve Celle’nin onun hakkındaki takdiri gereği bu hastalığa yakalanırsa “Ben buraya gelmemiş olsaydım bu hastalığa yakalanmayacaktım” dememesidir. Hâlbuki o çıkıp gittiği yerde kalmaya devam etmiş olsaydı belki de bu hastalık ona bulaşmayacaktı. Bundan dolayı böyle bir sözü söyleme korkusu ile bu hastalığın olduğu yere gitmemesi emredilmiştir.

    Aynı şekilde taunun bulunduğu yerden çıkmaması da emredilmiştir. Ki çıkacak olursa “Ben orada kalmış olsaydım, Oranın halkının başına gelen benim de başıma gelirdi” demekten kurtulamaması korkusudur. Hâlbuki orada kalmaya devam edecek olsaydı ona bu hastalıktan bir şey bulaşmayabilirdi.

    Bundan dolayı açıkladığımız anlam sebebiyle taunun bulunduğu yere gidilmemesi ve yine sözünü ettiğimiz anlam sebebiyle onun bulunduğu yerden çıkılmaması emredilmiştir.

    Aynı şekilde bizim Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’den:

    “Hastalıklı olan sağlıklı olanın bulunduğu yere gitmesin” hadisi de bu şekildedir. Bunun sonucunda sağlıklı olan kimse bu hastalığa yakalanır ve sağlıklı olan kimseyi hastalıklı olanın yanına götürdüğü için “Eğer ben bunu bu hastanın yanına getirmemiş olsaydım ona da bu hastalık bulaşmazdı” demeye kalkışır. Hâlbuki sağlıklı olanı o hastanın yanına götürmese dahi hastalık ona bulaşabilirdi. İşte bundan dolayı sağlıklı birisinin hastalıklı olanın yanına götürülmemesi emredilmiştir. Bu emrin sebebi ise insanların kalplerine bu yanlış kanaatin düşmesinden ve dilleriyle onu ifade edip söylemelerinden emin olunamamasıdır. Nitekim Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den hastalığın bulaşmayacağı ile ilgili rivayetler de nakledilmiştir…”48

    İşte Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, sözünü ettiğimiz bu rivayetlerde “Birincisine kim bulaştırdı?” buyurarak hastalığın bulaşmasının söz konusu olmadığını belirtmiştir. Yani eğer ikincisi, birincisi ona hastalığı bulaştırdığı için hasta olmuşsa, birincisinin hiçbir şekilde hastalanmaması gerekirdi.

    Çünkü onunla beraber bu hastalığı bulaştıracak kimse bulunmuyordu. Birincisinin başına gelen hastalık ancak Allah Teâlâ’nın kaderiyle geldiğine göre ikincisine gelen hastalık da böyledir.

    Bir kimse “Bizler bunu Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’den hasta olan bir kimse sağlıklı olanın yanına götürülmesin şeklinde rivayet edilen hadise zıt görüyoruz” diyecek olursa ben de şöyle derim:

“Hayır, ancak hastalığın bulaşması yoktur sözü Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’in buyurduğu şekliyle hastalığının bulaşmasının asla söz konusu olmayacağı anlamında kabul edilir. O’nun “Hasta olan bir kimse sağlıklı olanın yanına götürülmesin” sözü de hastanın sağlıklının yanına götürülerek Allah’ın kaderi gereği birincisinin başına gelen hastalığın aynısının ona da gelmesi ve insanların bu sebeple “Birincisi hastalığı ona bulaştırdı” demeleri korkusu hakkında kabul edilir. İşte böylelikle bu söz söylenir korkusu ile sağlıklı olan, hasta olanın yanına götürülmesi mekruh görülmüştür. Biz yine bu rivayetler arasında Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den cüzzamlının elini yemek kabının içerisine koymuş olduğunu da rivayet ettik. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in fiili uygulaması böylelikle bulaşmanın söz konusu olmadığına delil olmaktadır. Çünkü hastalığın bulaşması mümkün şeylerden olsaydı bu takdirde Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’in nbulaşmasından korkulan böyle bir fiili de ortaya çıkmazdı. Çünkü bunu yapmakla telef olma tehlikesini üzerine çekmiş oluyordu.

    Oysa Allah Azze ve Celle bunu yasaklamış, kendinizi öldürmeyin buyurmuştur. (Nisa 29) Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem yana doğru kaymış yüksekçe bir duvarın yanından hızlıca geçmişti. Ölüm korkusuyla yan yatmış bir duvarın yanından hızlıca geçtiğine göre hastalığın bulaşmasından korkulan bir işi yapması nasıl caiz olabilir?

    Yine bu bölümün bundan önceki kısımlarında Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’in taunun bulunduğu yere gidilmesini ve bulunduğu yerden çıkılmasını yasakladığına dair nakledilmiş rivayetlerin anlamını, onun bulunduğu yere gidilmesini yasaklamasının, Allah Teâlâ’nın ilminde onların oraya gittikleri takdirde o hastalığa yakalanacakları ve oraya gidince bu hastalığa yakalanarak: “biz bu hastalığın olduğu yere geldiğimiz için bu hastalığa yakalandık. Gelmemiş olsaydık yakalanmayacaktık” demelerinin korkusu olduğunu, aynı şekilde oradan çıkmayı yasaklamasının da oradan çıkan bir kimsenin kurtulması ve arkasından: “Ben oradan çıktığım için kurtuldum, çıkmasaydım kurtulamayacaktım” dememesi için olduğunu da belirtmiştik. Taunun bulunduğu yerden çıkmanın ve bulunduğu yere gitmenin yasaklanış sebebi aynı olduğuna ve bunun hastalığın bulaşmasından değil de, onun uğursuzluğundan korkup çekinmekten dolayı olduğu anlaşıldığına göre, Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’in “Hasta olan sağlıklı olanın yanına götürülmesin” sözü de, hastalığın bulaşması endişesiyle değil, yine uğursuz görme ile alakalıdır. Bundan dolayı Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in bütün bu sözleri insanların endişelenip uğursuz saymalarına götüren bu sebeplerle ilgilidir.“49

     Ebu’l-Velid el-Bâcî rahimehullah, el-Munteka’da (7/263) şöyle dedi: “Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in: “Hastalığın bulaşması yoktur” hadisi hakkında İsa b. Dinar rahimehullah dedi ki: “Bunun manası bir şey bir şeye bulaştırmaz” demektir. Yani Hastalıktan bir şeyi başkasına taşımaz demektir. İbn Vehb rahimehullah’ın şöyle dediğini işittim: “Bana göre bunun manası şudur: 

    Araplar sağlıklı kimsenin hastanın yakınında durduğu zaman ona hastalığını bulaştıracağına inanırlardı. Nebî sallallahu aleyhi ve sellem bunu yalanlamış ve bunların hepsinin Allah Tebarek ve Teâlâ tarafından olduğunu açıklamıştır…

    Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in: “Hastalığın bulaşması yoktur” hadisinin manası bana göre hasta kimseyle yakın olan sağlıklı kimsenin bu sebeple hastalanmayacağıdır.

    Eğer sağlıklı kimse hasta olursa bu hastalığın etkisiyle değil, Allah Azze ve Celle’nin ilk hastaya olan takdirindeki gibi bir takdiriyle olur. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in:

    “Hastalıklı olan sağlıklı olanın yanına sokulmasın” hadisi ise bu manada değildir. Allah en iyi bilendir, bu iki manaya ihtimal taşır:

    Birincisi: Hadisin zahirinde ifade edildiği gibi sağlıklı kimsenin sıkıntı hissetmemesi içindir. Yahya b. Yahya bu görüşü tercih etmiştir.

    İkincisi: el-Bârî Tebarek ve Teâlâ’nın bu konudaki âdeti sebebiyledir. Hastalığı ve sıhhati yaratan Allah Azze ve Celle olsa da, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem “Hastalığın bulaşması yoktur” sözüyle, hastalanmanın Allah Azze ve Celle’nin fiiliyle değil de, hastaya yakın olmak sebebiyle olduğuna inanan kimsenin inancını reddetmiştir. Burası açık değildir. Çünkü bizler adeten hastaya yakın duran sağlıklı kimsenin hastalanmadığına da şahit oluyoruz. Nitekim Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’den: “Cüzzamlıdan aslandan kaçışın gibi kaç” buyurduğu rivayet edilmiştir. Bu hadisin zahiri, ondan zarar göreceği manasına gelir. Sadece ona yakın durmaktan hoşlanmamak sebebiyle değildir. 

    Çünkü eğer ona yakın durmaya sabredebilen bir kimseyse, Rasûlullah sallallahum aleyhi ve sellem’in yasaklamasının manası olmazdı. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in yasağı ancak onun okusundan zarar görmek ve yakın durmaktan tiksinmek sebebiyledir. Bu durumda aslandan kaçar gibi ondan  açman mubah olur. Allah en iyi bilendir…”

    İbnu’l-A’rabî rahimehullah, el-Kabes’te (s.1134) Taun hastalığının bulunduğu yere girmemek ve orada bulunanların çıkmaması hakkındaki hadisi hastalığın bulaşmasına delil getirenlere cevap olarak şöyle demiştir: “Şüphesiz ki bazen kişi oraya girer de kader gereği ona hastalık isabet eder veya orada bulunan oradan çıkar da hastalığa yakalanmaz. Böylece giriş veya çıkışın etkisi olduğuna inanır ve Allah Teâlâ’nın hükmünü unutur. Bazen de oradan çıkmış olmasına rağmen hastalık kendisini yakalar.”

46 Sahih. Buhârî (5771, 5774) Muslim (2221)

47 Taberî Tehzibu’l-Asar (4/14)

48 Tahavî Şerhu Meâni'l-Âsâr (4/306)

49 Tahavi Şerhu Meani’l-Asar (4/310)


Şeyh Ebu Muaz Seyfullah el-Çubukâbâdî